Cambridge Üniversitesinden Helen Taylor ve Martin David Vestergaard isimli iki psikolog, gelişimsel disleksinin klasik görüşünü bir dezavantaj olarak yine incelediler ve nörolojik özelliklerinin farklı şartlar altında avantajlar taşıyabileceğini öne sürdüler.
Gelin hem Cambridge Üniversitesinden psikologların araştırmasında ortaya çıkardığı disleksinin avantajlarına bakalım hem de disleksi bozukluğu tam olarak nedir bilmeyenler için ufak bir özet geçelim.
Disleksi nedir?
Disleksi hastalığını bilmeyenler için ufak bir özet geçelim; Disleksi; temel olarak okuma, yazma ve heceleme ile ilgili sıkıntılara neden olan yaygın bir öğrenme bozukluğudur. Öğrenme zorluğuna karşın zekanın etkilenmediği bu bozukluğa sahip olan beşerler, cümlelerdeki harfleri tıpkı üstteki hareketli görseldeki üzere.
Disleksinin göz arkası edilen bir avantajı olduğu ortaya çıktı
Psikologlar spesifik olarak yazılı sözleri süratli bir biçimde yorumlamayı güç bulan beyinlerin, karar vermeyi geliştiren faydalı ipuçları için etraflarını daha kolay keşfettiğini öne sürüyorlar. Gelişimsel disleksi, yazılı bir sözün görsel formatını manalı bir ses kümesine dönüştürmede zorluk olarak açıklanıyor.
Dünya nüfusunun %5 ila 20’sinin disleksiye sahip, bu beşerler ekseriyetle okuma yeteneğini bir yıl kadar geç kazanır ve bu bireylerin akranları ilerledikçe onlar geri kalır. Standartlaştırılmış bir eğitim sisteminde bu gecikmenin zincirleme tesiri derin olabilir, güven ve öz saygıyı azaltabilir ve potansiyel olarak bir dizi toplumsal meseleye sebep olabilir.
On yıllar boyunca psikologlar, disleksi belirtileri gösterenlerin tıpkı vakitte global soyut ve uzamsal akıl yürütmede daha güzel olma eğiliminde olduklarını belirttiler. Ayrıyeten bu bireyler daha yaratıcı olma eğilimindedirler ve sonuçları iddia etmede daha uygundurlar.
Bu, metinlerden bilgi alma yeteneklerine kıymet verilen bir dünyada bu insanların problemlerle öteki çıkmak için kullanabileceği bir strateji olabilir fakat Taylor ve Vestergaard durumun bu türlü olduğunu düşünmüyorlar ve şöyle diyorlar:
“Disleksisi olan şahısların yaşadığı zorluk alanlarının, yeni bilgilerin keşfedilmesi ve mevcut bilgilerin kullanılması ortasındaki bilişsel bir değiş tokuştan kaynaklandığına inanıyoruz; bunun aksisi, keşif üzere belli alemlerde gözlemlenen gelişmiş yetenekleri açıklayabilecek keşifçi bir önyargıdır.”
Psikolojik olarak konuşacak olursak, zihinlerimiz keşif-sömürü değiş tokuşu ismi verilen sürekli bir çekişmeyle kısıtlanır. Bir karar vermek için, sahip olduğumuz bilgilerin yanlışsız ve kestirim edilebilir bir sonuçla sonuçlanma mümkünlüğü konusunda rahat olmamız gerekir.
Kaybetme riskine karşın Daha âlâ bilgiye sahip olana kadar bekleyebiliriz lakin çok süratli hareket edersek kararımızın neden bir yanılgı olduğunu öğrenemeyebiliriz. Taylor, “Yeni fırsatları keşfetmek ve muhakkak bir seçimin yararlarından yararlanmak ortasındaki dengeyi kurmak, adaptasyon ve hayatta kalmanın anahtarıdır ve günlük hayatımızda verdiğimiz kararların birçoklarının temelini oluşturur” diyor.
Yani özetle psikologların demek istediği şu ki, disleksiye sahip beşerler, sahip olmayan insanlara kıyasla bilhassa hayati ehemmiyet taşıyan konularda çok daha süratli bir formda hakikat kararı verebiliyorlar. Yani öbür bir cihanda değerli kararlar alınması gereken bir iş için disleksiye sahip insanlara öncelik veriliyor olabilir.
