Dünyanın en büyük ve en güçlü parçacık çarpıştırıcısı olarak bilinen ve şimdiye kadar inşa edilmiş en karmaşık deneysel tesis olarak anılan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nın dataları, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi CERN tarafından güncellenen bir siyaset çerçevesinde artık daha erişilebilir olacak.
CERN’ün bu yeni siyasetine nazaran, yapılan her deneyden 5 yıl sonra, deneye dair tüm datalar paylaşılacak ve herkes için erişime açık hale gelecek. Erişime açık hale gelen bilgiler, ilgili deneyin ve projenin tamamlanacağı ve belgenin kapatılacağı tarihe kadar ulaşılabilir olmaya devam edecek.
CERN’in erişime açık hale getireceği bu bilgiler, herkesin Büyük Hadron Çarpıştırıcısı deneylerinden elde edilen bilgiler üzerinde “yüksek kaliteli tahlil” yapmasına imkan tanıyan 3. düzey bilgiler olarak belirlenmiş durumda. Tekrar CERN’e nazaran bu bilgiler “algoritmik, performans ve fizik çalışmaları için faydalı olabilecek ayrıntı düzeyi ile kalibre edilmiş, tekrar yapılandırılmış bilgiler“den oluşuyor.
Yeni siyaset ile erişilebilir hale getirilecek 3. düzey bilgiler dışında, CERN ham dataları erişime açık hale getiremeyeceğini belirtiyor. Bunun sebebi olarak ise bilgilerin, yazılımın ve meta dataların karmaşıklığı ile depolanan geniş bilgi hazinesinin tamamına erişim sıkıntıları olarak gösteriliyor.
CERN, ham haldeki bilgilerin paylaşılmasının pratikte aslında mümkün olmadığını ve bu işlenmemiş bilgilerden araştırmalarda işe yarayacak somut bilgiler elde etmenin de mümkün olmadığını belirtiyor.
CERN’in Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’na ilişkin düzey 1 ve düzey 2 bilgiler, zati bir müddettir erişime açık durumdaydı. Düzey 1 bilgiler, bilimsel makalelerde yayımlanan sonuçlar için destekleyici datalar niteliğinde iken düzey 2 datalar ise toplumsal yardım ve eğitim hedefli tasarlanmış özel data setlerinden oluşuyor.
