Yenilenebilir enerjinin en değerli iki kaynağı olan rüzgar ve güneş maalesef her vakit istenen enerjiyi sağlamıyor. Bu iki kaynaktan yalnızca belirli vakitlerde güç üretilebiliyor. Bu yüzden gücün depolanması büyük ehemmiyet taşıyor. Enerjiyi depolamak için ise çeşitli bataryalar ve teknikler mevcut.
Kum bataryaları epeyce verimli çalışıyor
Her bir depolama yönteminin verimlilik, boyut, pozisyon, heyetim maliyetleri, işletme maliyetleri, kullanım ömrü ve enerjiyi ne kadar mühletle depolayabileceği üzere çeşitli avantajları ve dezavantajları bulunuyor. Bu usullerin bir ya da bir kaçı çevresel etkenlere nazaran tercih edilebiliyor.
Şimdi ise enerji depolama sistemlerine bir yenisi daha eklendi. Polar Night Energy isimli şirket Finlandiya’da birinci ticari maksatlı kum bataryalarını kullanmaya başladı. Bu sistemin temelini yaklaşık 4 metre genişliğinde ve 7 metre yüksekliğindeki yalıtılmış bir çelik tank oluşturuyor.
Termal enerji depolama sistemi, kumun ortasına gömülü kolay bir ısı eşanjörü ile yapılıyor. Bu sistem 500-600 dereceye kadar ısıtıldığında 100 kW nominal güç bedelinde 8 megawatt-saatlik etkileyici bir güç deposu haline geliyor. Bu güç gerektiğinde ise tekrar tıpkı şekilde ısı olarak açığa çıkarılabiliyor.
Depolanan ısı, bölgenin etrafına ısı iletmek için kullanılan bölgesel ısıtma sistemini beslemek için kullanılacak. Sistem daha sonra ise binaları ve havuzları ısıtmak için de kullanılabiliyor. Ayrıyeten ısı gerektiren endüstriyel işlemler için de yeniden bu sistem vazife yapabiliyor.
Birden fazla yerde kullanılan bu sistem böylece hayli verimli hâle geliyor. Polar Night CTO’su Markku Ylönen ise kum bataryaları hakkında şu tabirleri kullanıyor:
Elektriği ısıya dönüştürmek sahiden çok kolay. Fakat ısıdan elektriğe geri dönmek için türbinlere ve daha karmaşık şeylere gereksinim duyuyorsunuz. Isıyı yalnızca ısı olarak kullandığımız sürece, süreç sahiden epey kolay oluyor.
Şirket yeni sistemlerinin yüzde 99’a varan bir verimlilik sunduğu argümanında. Aylarca en az kayıpla ısı depolama yeteneği olan bu kum bataryaları, çok uzun yıllar boyunca kullanılabiliyor. Şirket, kullandıkları kum için ise kuru olması ve yanıcı kalıntılardan arındırılmış olması gerektiğini söylüyor. Bunun dışında ise kum ile ilgili özel bir durum olmadığı belirtiliyor.
İşletme maliyetinin en az tutulduğu bu sistemin hayli verimli olduğu görülüyor. Tabi ki kısıtlı bir kullanım alanı olan bu sistem her işletme için uygun olmayabilir. Lakin bu ısı bataryalarının işlerini epey yeterli yaptıkları bir gerçek.
Peki siz kumda güç depolama hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce verimli bir yol mi? Görüşlerinizi yorumlar kısmında bizimle paylaşabilirsiniz.
