Kalp kası hücrelerimizin %1’inden daha azı, öldüğümüz vakit sahip olduğumuz kalp kası hücreleri tekrar üretebilir yapıdadır. Genellikler ömrümüzün birinci ayından itibaren sahip olduğumuz kalp kası hücreleri birebirdir ve bu, kalp krizleri yahut kalp hastalıklarının kalbi kalıcı olarak kırılgan bir yapıda bırakabileceği manasına gelmektedir.
Journal of Cardiovascular Aging mecmuasında yayımlanan bir araştırmaya nazaran yapılan deneyler sonucunda kalp kası hücrelerinin onarılabileceğini ve yenilenebileceğini gösteren bir teknik ortaya çıktı. Şimdiye kadar sırf fareler üzerinde testler yapılmış olsa da bu teknik insanlarda da tıpkı etkiyi gösteriyorsa, kalp krizi geçirmiş bireyler için potansiyel bir hayat kurtarıcı tedavi bulunmuş olabilir.
Yöntem “ezber bozan” bir süreç olarak tanımlanıyor
Geliştirilen teknikte, sentetik bir haberci olan ribonükleik asit yani mRNA kullanılıyor. mRNA, hücrelerimizi oluşturan ve düzenleyen proteinleri oluşturmak için kullandığımız DNA dizinlerinin bir şablonunu oluşturuyor. Bilim insanları mRNA’yı değiştirerek, farklı biyolojik süreçlerin oluşması için farklı talimatlar vererek bedenin vereceği reaksiyonları test ettiler.
Bu düzenlenen talimatlar, mutasyona uğramış, DNA’ya bağlanmış ve kopyalanmasını teşvik eden gen tabirinin düzenlenmesinde rol oynayan çeşitli proteinlerden olan Stemin ve YAP5SA aracılığıyla kalp hafriyat hücrelerinin kopyalanmasını destekliyor.
Hem doku kültürü kaplarında yer alan kalplerde hem de canlı fareler üzerinde yapılan deneyler sonucunda, Stemin’in kalp kası hücrelerinde kök hücre gibisi özellikleri ortaya çıkardığı, YAP5SA’nın ise organ büyümesini ve kopyalanmasını desteklediği ortaya çıktı. Bütün bu süreç araştırma takımı tarafından “ezber bozan” olarak tanımlanıyor.
Kalp krizinden kaynaklanan hasar 24 saat içinde büyük oranda iyileşti
Kalpleri hasar görmüş farelerle yapılan çalışmada, mutasyona uğramış transkripsiyon faktörleri Stemin ve YAP5SA enjekte edildikten sonra, miyosit ismi verilen çekirdeklerin 24 saat içinde en az 15 kat arttığı gözlemlendi. Bu da kalp krizi geçirmiş ya da kalp rahatsızlığı olan bir kişinin bu sistemle güzelleşebileceğini gösteriyor.
Yapılan araştırmanın ana fikrinin yenilenme yeteneği hayli az olan kalp kası hücrelerinin, beden tarafından çeşitli özelleşmiş hücrelere dönüştürülebilen kök hücreler üzere davranmasını sağlamak olduğu açıklandı. Araştırma grubunda yer alan Houston Üniversitesi’nden biyolog Robert Schwartz, yapılan araştırmanın sonuçları için, “Daha evvel hiç kimse bu ölçüde bir şey başaramamıştı ve bunun beşerler için muhtemel bir tedavi prosedürü olabileceğini düşünüyoruz” dedi.
Kalp rahatsızlıkları, dünya genelinde ölümlerin dörtte birini oluşturuyor. Takım, kalp hastalığı ve kalp krizi sonrasında bedeninde nasıl reaksiyon verdiğini görmek için daha fazla bilgi edinme emeliyle çalışmalarına devam ediyor. Bu usulün insanlara başarılı bir halde tesir edip etmeyeceği konusunda da araştırmalar sürüyor. Araştırma takımı bu prosedürün işe fayda bir tedavi prosedürüne dönüştürmek için önlerinde uzun yıllar olduğunu biliyor lakin kendilerine de hayli güvendiklerini söylüyorlar.