Mikroorganizma sınıfına giren bakteriler, ekseriyetle milimetrenin binde birine denk gelen mikrometre ile ölçülür. Bakterilerin neredeyse hiçbiri çıplak gözle görülemezken yeniden de gözle görülebilen bir iki tıp de bulunmaktadır. Örneğin ‘thiomargarita namibinensis’ bakterisi, yaklaşık yarım milimetre uzunluğunda olabilir ve çıplak gözle görülebilir.
Bugünse bilim insanları, bakterilerde çok daha büyük bir cinsin örneğiyle gündeme geldi. Üstteki örnek bakteriyle birebir familyada yer alan ‘Thiomargarita magnifica’ isimli bir bakterinin bir santimetre büyüklüğe ulaşabildiği görüldü. Bakteri, Fransız Karayipleri’nde su altına gömülü ve çürümekte olan mangrov ağacı yaprakları üzerinde bulundu.
En büyük formuna daha ulaşmamış
Bakterilerin geneli ortalama 2 mikrometrelik hücre uzunluğuna sahipken magnifica’nın hücre uzunluğu yaklaşık 9.000 mikrometre, yani 1 santimetreye yakındı. Üstelik magnifica, bilim beşerlerine nazaran en uzun halinde bile değildi. Bilim beşerlerine nazaran bakteri, iki santimetre boya kadar uzayabiliyor.
Öte yandan ‘en büyük bakteri‘ unvanına kavuşan Thiomargarita magnifica, bugüne kadar keşfedilen en büyük tek hücreli organizma unvanını elde etmekten çok uzakta kaldı. Magnifica, birden fazla bakteriden 5 bin kat daha büyük olsa da bugüne kadar keşfedilen en büyük tek hücreli organizma, magnifica’dan 10 kat daha büyük idi. Kelam konusu bakteri, Caulerpa taxifolia isimli bir cins su yosunuydu.
Peki bu kadar büyük bir bakteri nasıl hayatta kalıyor?
Bilim dünyası, yakın vakte kadar bakterilerin etraflarıyla etkileşime girme ve güç üretme biçimleri nedeniyle bu canlıların gözle görülebilir bir boyuta gelemeyeceğini savunuyordu. Magnifica üzerinde yapılan incelemelerse bu boyuta ulaşan bakteriler hakkında büyük bir bilgi sundu. Magnifica’nın güç üretebilen geniş bir zar ağına sahip olduğu, böylelikle hücre yoluyla besinleri emmek için sadece yüzeyine güvenmediği ortaya kondu.
Üstelik magnifica, tek hücrelerinin içinde serbestçe yüzen genetik gerecin bulunduğu birden fazla bakterinin tersine hücresinin DNA’sını, “pepin” ismi verilen bir zarı olan küçük torbalarda tutuyor. Bu formül, aslında bedenimizi, hayvanları ve bitkileri oluşturan daha karmaşık hücrelerin bir özelliği olarak biliniyor.
