Çin’in Windows’a alternatif mahallî bir masaüstü işletim sistemi arayışı uzun vakittir bilinen bir gerçek. Uzun yıllar uğraştıktan sonra, ülke bu istikamette şimdi kayda bedel net bir ilerleme kaydedemedi. Kamu kurumları ve beşerler bugüne kadar Microsoft‘un Windows işletim sistemine büyük ölçüde bağımlı kalmaya devam ediyor, lakin bu önümüzdeki yıllarda değişebilir.
South China Morning Post’un raporuna nazaran, Çin hükümeti, Windows ve Apple macOS üzere Amerikan üretimi işletim sistemi yapılarına duyulan gereksinimin yerini alabilecek bir masaüstü işletim sisteminin geliştirilmesine öncülük ettiğini ortaya çıkardı.
Çin Windows yerine yerli işletim sistemini önemli ciddi geliştiriyor
Devlete ilişkin China Electronics Corp.’un yan kuruluşu olan Kylinsoft, yeni uğraşa öncülük eden firmaların başında geliyor. Şirket bu bahiste, Ulusal Endüstriyel Bilgi Güvenliği Geliştirme Araştırma Merkezi üzere çeşitli lokal kuruluşlarla paydaşlık kurduğunu da duyurdu. Şirketin birinci gayesi, daha fazla programcıyı bu projeye katkıda bulunmaya teşvik etmek ismine “openKylin” isimli bir açık kaynak kod topluluğu oluşturmak.
Çin’in açık kaynak kodla geliştirdiği FreeBSD işletim sisteminin masaüstü görünümü
Şu anda, Windows yüzde 85’lik bir pazar hissesiyle Çin’de hakim durumda iken, macOS ise yüzde altının biraz üzerinde kullanım istatistiklerine sahip. Ülkede kullanımda olan birkaç Linux dağıtımı da var, lakin her birinin pazar hissesi yalnızca yüzde teğin çok altında kalıyor. Kylinsoft, Kylin Linux’u National University of Defense Technology ile işbirliği içinde geliştirdi ve sadece istatistiksel dataları tutmak için geliştirilmiş.
Çin’in bu işletim sistemi teşebbüsünün başarılı olup olmayacağını görmek değişik olacak, fakat olmama ihtimali de bir epey yüksek. Onlarca yıldır geliştirilmekte olan olgun işletim sistemlerini değiştirmek güç bir misyon ve Çinli teknoloji şirketleri genelde Batılı firmaların patentlerini ve projelerini kopyalamakla bir epey meşhurlar.
Kylin firması hakkında az bilinen bir gerçekse, bir noktada, FreeBSD işletim sisteminin yüzde 99’un üzerinde *intihal edilmiş kod olduğudur ve bu, firmanın birkaç yıldır prestijini zedeleyen bir durum. Çağdaş sürümleri Linux tabanlı iken hem Windows hem de macOS’tan açıkça ilham alan bir kullanıcı arayüzüne sahipler. Hatta Microsoft’un geçmişteki müthiş güncelleme isimlendirmesine (“Kylin V10 Service Pack 1”) sahiptir.
*İntihal: Aşırılmış, kopya çekilmiş.
Yerli işletim sistemi konusunda tahminen daha da çarpıcı olan durum ise Çin’den gelen pazar araştırmacılarının bile yeni projeye kuşkuyla yaklaşması olabilir. Pekin’den kıdemli bir analist olan Liu Dingding, Küresel Times’a yaptığı açıklamada Windows ve macOS’a meydan okumanın sıkıntı olacağını söyledi. Çin’in mahallî bir işletim sistemi için bir uygulama ekosistemi kurması daha da güç olacak. Huawei’nin HarmonyOS ve AppGallery mağazası ile taşınabilir alanda öğrendiği makûs bir örnek de var.